Een behandeling kan pas worden ingezet als eerst uit onderzoek is vastgesteld over welke vorm van urineverlies het gaat: urineverlies bij hoesten etc. (stress urine incontinentie) of misschien een combinatie van beide. Over de verschillende onderzoeken heb je al kunnen lezen op deze site. De behandelingsmogelijkheden zullen we nu steeds in dezelfde volgorde bespreken: conservatief (medicijnen, bekkenfysiotherapie etc.) of operatief.
Stress urine incontinentie
Als je urine verliest tijdens hoesten, niezen, lachten of zwaar tillen of misschien al wel tijdens het omdraaien in bed noemen we dit dus stress urine incontinentie.
Medicijnen
Voor deze vorm van incontinentie zijn medicijnen eigenlijk weinig effectief, werken maar kort en geven dan ook nog bijwerkingen. Daarom zal dat niet veel worden voorgeschreven.
Een ring of pessarium
Een ring of pessarium kan een oplossing bieden voor deze klachten. Een ring in de vagina kan de blaas en/of blaashals weer op de juiste plaats terugbrengen. Helaas kan niet iedereen met een ring geholpen worden: de bekkenbodem speelt hierin een belangrijke rol omdat deze wel stevig genoeg moet zijn. Als een ring goed is ingebracht voel je hem niet zitten, ook niet tijdens het vrijen. Je huisarts kan je een ring geven, maar ook de gynaecoloog kan dit doen.
Bekkenfysiotherapie
Omdat het juist vaak de spieren zijn die niet meer goed werken is het het meest logisch dat er eerst aan de spieren gewerkt wordt. Oefeningen voor de bekkenbodemspieren zijn dan belangrijk. Dat kun je goed zelf oefenen, maar het kan ook erg belangrijk zijn om te laten beoordelen of je de oefeningen wel goed uitvoert. De huisarts kan dit doen, maar vaker wordt de bekkenfysiotherapeut hiervoor ingeschakeld. De bekkenfysiotherapeut kan eventueel met een inwendig onderzoek beoordelen of je op de juiste manier aanspant en kan je ook specifieke oefeningen geven die juist voor jou van belang zijn. Soms spelen er meerdere dingen een rol bij de incontinentie zoals lage rug of bekkenklachten die je vroeger gehad hebt. Het is belangrijk dat je bij deze klachten altijd eerst met deze manier van behandelen begint. Mocht er alsnog naar de gynaecoloog of uroloog verwezen worden, dan zal deze je altijd adviseren eerst met bekkenfysiotherapie te gaan starten.
Opereren bij stress urine incontinentie
Als al het bovenstaande niet werkt word je misschien doorgestuurd naar de gynaecoloog of uroloog. De keuze van specialisme ligt vaak bij de huisarts en hangt vaak ook af of er nog andere klachten zijn zoals bijvoorbeeld een verzakking. Als dit het geval is dan is het logischer dat je naar de gynaecoloog gaat. De meeste ziekenhuizen kennen wel urogynaecologen. Dat zijn gynaecologen die zich vooral met urine incontinentie en de bekkenbodem bezighouden.
TVT operatie
De TVT is populair en je kunt veel informatie over deze ingreep vinden op het internet. Deze techniek rond 1995 in Zweden door dr. Ulmsten ontwikkeld en wordt inmiddels wereldwijd toegepast.
Het doel van deze operatie is om het mechanisme dat de blaas moet afsluiten wordt versterkt. Deze operatie is niet erg belastend en vaak wordt deze ingreep gedaan in een dagopname.
De techniek is nog vrij jong en er zijn al wel nieuwere en beter methodieken ontwikkeld die hier erg op lijken maar een net iets andere naam hebben gekregen (TVTO of TOT).
De kans dat het je urineverlies helemaal verdwijnt is ongeveer 86%. Bij 8% van de geopereerde vrouwen vermindert het verlies duidelijk, maar zij zijn niet helemaal droog. Bij 6% van de vrouwen helpt de operatie niet. Je moet je dus goed bedenken date r geen garantie is op succes (gegevens NVOG).
Gegevens over het verloop van de ingreep en de dagen daarna kun je teruglezen op de informatiefolder van de NVOG, de vereniging van gynaecologie en obstetrie.
LET OP
Vaak wordt aangegeven dat je na een ingreep tijdelijk niet zwaar mag tillen of ander zwaar werk verrichten. Het gaat hier over de BUIKDRUK en als je niet goed geleerd hebt met deze buikdruk om te gaan is dit het slimste advies. Wel is het zinvol om alles op de site te lezen over die buikdruk en wat je hier het beste mee kunt doen. En als het niet lukt hulp in te roepen van de bekkenfysiotherapeut. Het ontstaan van de klachten heeft deels met het niet goed opvangen van je buikdruk te maken.
En DUS is het nodig om juist die techniek goed aan te leren. DOEN!!!!!!! Ook om herhaling in de toekomst te voorkomen.
Blaastraining
Na het invullen van het plasdagboek zal de huisarts je eerst leren hoe je je blaas kunt trainen in het langer ophouden en de blaas dus niet al te snel zijn zin te geven door naar het toilet te gaan. De blaas is immers meestal helemaal niet vol, maar breng je maar een klein beetje plas weg. Met een blaastraining moet je dus leren om de pauzetijd tussen de plassen te verlengen. Maar je snapt dat dit dus in eerste instantie gebeurt door je bekkenbodem heel hard aan te spannen.
En misschien deed je dit al langere tijd zodat het nu niet meer echt helpt. Je bekkenbodem staat dan te hoog gespannen en dan praten we weer over een overactieve bekkenbodem. Het beste zou zijn dat iemand eerst goed kijkt of je bekkenbodem niet te strak gespannen staat omdat het anders alleen maar erger wordt.
Medicijnen
Voor deze vorm van incontinentie zijn verschillende medicijnen populair en worden dan ook vaak voorgeschreven. De medicijnen zorgen er voor dat de blaasspier zich wat beter ontspant zodat je ook minder vaak naar het toilet hoeft. De medicijnen zijn alleen op recept verkrijgbaar en worden je dus voorgeschreven door je arts. Als het goed is merk je al na een paar dagen resultaat. Vaak worden de medicijnen gegeven in combinatie met de blaastraining.
Wel is er een nadeel dat er bijwerkingen zijn, maar gelukkig worden de medicijnen steeds beter en de bijwerkingen milder. Het zijn echter de bijwerkingen die er voor zorgen dat iemand de medicijnen niet meer wil gebruiken.
Bekkenfysiotherapie
Ook hier geldt dat de bekkenfysiotherapeut veel voor je kan betekenen. Ze kunnen je helpen bij de blaastraining en de blaas rustiger krijgen. Dat laatste doen ze niet met medicijnen maar wel met een apparaatje dat met een vaginale sonde wordt gegeven.
Het geeft een wat raar kloppend gevoel, maar het is zeker niet pijnlijk. Je blaas wordt hier rustiger van wat ook de blaastraining makkelijker maakt. Als je geen aandrang hebt hoef je ook niet hard te werken om je plas op te houden en kan je bekkenbodem weer ‘normaal’ gaan doen.
Naast een vaginale sonde met elektrische prikkels kan dit ook gebeuren via de enkel. Daar loopt de zenuw die in verbinding staat met je blaas en hoe gek het misschien klinkt, ook daar kan met een stroompje via een heel dun naaldje (een acupunctuurnaaldje) vlak boven de binnenzijde van de enkel een effect bereikt worden. We noemen dat PTNS (percutane tibial nerve stimulation). Je kunt hier veel over lezen, maar ook informatie krijgen bij de patiëntenvereniging PVVN.
Opereren bij urge urine incontinentie
Bij deze vorm van urine incontinentie heeft opereren geen zin en dit zal dan ook niet worden voorgesteld. Alleen in zeer extreme gevallen zal operatief iets mogelijk zijn, maar dan moet al het bovenstaande hebben gefaald en uw kwaliteit van leven ernstig zijn aangetast.
Operatieve mogelijkheden bij de overactieve blaas
Veel ingrijpender, maar indien nodig zeer de moeite waard is een hele technische nieuwere techniek: neuromodulatie, ook wel de Interstim® therapie genoemd. Gelukkig zijn er al veel ziekenhuizen waar urologen deze technieken hanteren met zeer succesvolle uitkomsten. Bij deze techniek wordt een pacemaker onderhuids ingebracht die in verbinding staat met een elektrodedraad die in het heiligbeen is geplaatst.
Voordat het zover is wordt echter eerst uitgebreid getest of het effect zal hebben. De zogenoemde proefstimulatie periode. Tijdens deze proefstimulatie wordt er een geleidedraad met elektroden in de onderrug ingebracht direct in de buurt van de zenuw die je blaas verzorgt. Deze draad wordt dan verbonden met een klein kastje dat je een aantal dagen bij je draagt. Voor blaasklachten is dat tussen de 4 en 7 dagen.
Evaluatie van de proefstimulatie periode. Voor je proefperiode heb je een plasdagboekje bijgehouden en tijdens de proefperiode heb je dit weer gedaan. Zo is goed te zien en te meten wat het effect is van de stimulator. Als alles naar tevredenheid is gegaan kan besloten worden over te gaan tot de definitieve plaatsing van een stimulator. Deze wordt onderhuids geplaatst in de buik of de bil.
Uitgebreide informatie hierover kun je vinden op de site van de patiëntenvereniging PVVN.
Als je alleen je urine verliest als je heel erge aandrang hebt of als je heel vaak naar het toilet moet, ook ‘s nachts en het dan niet meer kunt ophouden dan heb je last van aandrangincontinentie (urge).
Mixed incontinence
Als beide vormen van incontinentie een rol spelen zal eerst gekeken worden welke vorm het sterkst op de voorgrond staat. Aan de hand daarvan zal overlegd worden wat voor jou de beste optie is om van je klachten af te komen. Maar als je goed kijkt is er 1 behandelaar die in beide opties met je aan de slag kan: de bekkenfysiotherapeut…….!